Το κτήριο του Ινστιτούτου Σταφίδας βρίσκεται στο βορειοδυτικό άκρο της πόλης του Πύργου. Πρόκειται για διώροφο υπερυψωμένο κτήριο σύμμεικτης κατασκευής από οπτόπλινθους, οπλισμένο σκυρόδεμα και λιθοδομή. Κατασκευάστηκε στις αρχές του 20ού αιώνα και από το 1928 λειτούργησε ως Ινστιτούτο Έρευνας για την καλλιέργεια της κορινθιακής σταφίδας. Το κτήριο έχει αρχιτεκτονικές αναφορές στο μοντέρνο κίνημα και τον κυβισμό. Το κυρίως κτήριο είναι διώροφο, ενώ υπάρχουν και τέσσερις μικρότεροι ισόγειοι όγκοι, συμμετρικά τοποθετημένοι στις πλευρές του. Η μορφολογία είναι λιτή, ενώ μοναδικό διακοσμητικό στοιχείο αποτελούν οι κορνίζες πάνω από τα υπέρθυρα. Το κτήριο παρουσιάζει μια νέα, για την εποχή κατασκευής του, σύνθεση κάτοψης σταυροειδούς μορφής με μοντέρνα ακολουθία και σύνθεση των χώρων. Παρουσιάζει ενδιαφέρον τόσο για την αρχιτεκτονική του όσο και για ιστορικούς λόγους. Στην ευρύτερη περιοχή της Ηλείας η καλλιέργεια της σταφίδας υπήρξε σημαντική γεωργική ασχολία και ένα από τα σημαντικότερα εξαγώγιμα ελληνικά προϊόντα που συνέβαλε σημαντικά στην ανάπτυξη του νεοελληνικού κράτους. Η ύπαρξη ενός Ινστιτούτου Σταφίδας καταδεικνύει την προσπάθεια για την επιστημονική καλλιέργεια και την οργάνωση της παραγωγής σε σύγχρονες βάσεις.
Το κτήριο του Ινστιτούτου Σταφίδας ΑΣΟ έχει χαρακτηριστεί ως μνημείο «διότι πρόκειται για εξαιρετικά ενδιαφέρουσα κατασκευή των αρχών του 20ού αιώνα και αποτελεί σημαντικό δείγμα των επιρροών του μοντέρνου κινήματος με σαφείς αναφορές στον κυβισμό» (ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΝΣΑΚ/96085/2724/29-11-2006 – ΦΕΚ 219/ΑΑΠ/29-12-2006).
Το κτήριο αποκαταστάθηκε για να στεγάσει το Διεθνές Ινστιτούτο Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας «Σωσίπολις».
Πηγές:
- Ηρακλής Φασουράκης, ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΣΤΑΦΙΔΑΣ ΑΣΟ, στο Βακαλοπούλου Μ., Δανιήλ Μ., Λαμπρόπουλος Χ., Φασουράκης Η. (επιμ.), 2017, Βιομηχανικά Δελτία Απογραφής
www.vidarchives.gr/reports/2022_06_2250
Διεύθυνση Προστασίας και Αναστήλωσης Νεωτέρων και Σύγχρονων Μνημείων ΥΠ.ΠΟ.Α. www.facebook.com/dpansm
